ตอนที่ 1 ทำความรู้จัก
ในปัจจุบัน
การเก็บข้อมูลสุขภาพต่างๆในงานสาธารณสุข จะถูกเก็บไว้ด้วยโปรแกรมคอมพิวเตอร์
สำเร็จรูป ซึ่งจะถูกส่งออกให้อยู่ในรูปของ 43แฟ้ม และถูกส่งไปยัง HDC
(Health Data Center) ของจังหวัด
ซึ่งเจ้าหน้าที่สาธารณสุขในปัจจุบันต้องดำเนินการในทุกๆเดือน
แต่ข้อมูลสุขภาพเหล่านี้กลับไม่ถูกนำมาใช้ ประโยชน์ได้อย่างเต็มที่
ทั้งๆที่ข้อมูลสุขภาพเหล่านี้มีคุณค่าและประโยชน์อย่างยิ่ง
หากเจ้าหน้าที่สาธารณสุข สามารถนำมาใช้ในการวางแผน, เฝ้าระวัง, แก้ไขปัญหาสุขภาพในพื้นที่
จะทำให้การทำงานสาธารณสุขในพื้นที่ ทำได้ง่ายยิ่งขึ้น
ส่วนสาเหตุที่เจ้าหน้าที่สาธารณสุขไม่สามารถนำข้อมูลเหล่านี้มาใช้ได้อย่างเต็มที่
เนื่องจากยังขาดทักษะการนำข้อมูลต่างๆมาใช้งาน
สำหรับโปรแกรมฐานข้อมูลสุขภาพที่เจ้าหน้าที่สาธารณสุขใช้งานเป็น ประจำ ได้แก่
โปรแกรม Hosxp PCU,
โปรแกรม
JHCIS
ซึ่งโปรแกรมเหล่านี้ใช้ฐานข้อมูลชนิด
MySQL
ดังนั้น
ถ้าต้องการนำข้อมูลสุขภาพออกมาใช้งาน เราจำเป็นจะต้องเรียนรู้การเขียนคำสั่งในภาษา
SQL นั่นเอง
1.1 ทำความรู้จักชื่อตาราง (Tables)
ในฐานข้อมูล(database) 1 ฐาน จะประกอบไปด้วยตารางหลายๆ ตาราง บางตารางเก็บข้อมูล บางตารางเก็บรหัส ซึ่งทุกตารางจะเกี่ยวข้องกับฐานข้อมูลชุดนี้เช่น ฐาน hosxppcu จะประกอบไปด้วยตารางมากกว่า 1000 ตาราง (ซึ่งเราใช้ไม่หมด)
1.2 ทำความรู้จักชื่อฟิล์ด (Fields)
หมายถึง ที่ซึ่งใช้เก็บข้อมูลเฉพาะในโปรแกรมประเภทการจัดการฐานข้อมูล โดยจัดแบ่งให้แต่ละเขตเก็บข้อมูลแต่ละ เรื่อง เช่น แบ่งเป็นเขต ชื่อ นามสกุล ที่อยู่ หมายเลขโทรศัพท์ อายุ เพศ ฯ ถ้าเรานำเขตข้อมูลเหล่านี้ หลาย ๆ เขตมารวมกัน จะเรียกว่า "ระเบียน" (record) ยกตัวอย่างใน hosxppcu ตาราง person ประกอบด้วยหลายฟิล์ด เช่น pname (เก็บคำนำหน้าชื่อ), fname(เก็บชื่อ) ,lname(เก็บนามสกุล), birthdate(เก็บ วดป.เกิด) เป็นต้น
1.3 ทำความรู้จักคีย์หลัก (Primary key)
คือเป็นกำหนดไม่ให้ฟิล์ดนั้นมีข้อมูลซ้ำ เช่น การกำหนด person_id ในตาราง person เป็น primary key หมายถึงในตาราง person จะไม่มีเลขซ้ำในฟิล์ดของ person_id ยกตัวอย่างเช่น person_id เป็นเลข 1 ถ้ามีการบันทึกเลข 1 เข้ามาซ้ำของเดิม ระบบจะไม่ให้บันทึก หรือการเตือนว่ามีเลขบัตรประชาชนนี้อยู่แล้วในฐานข้อมูล
SQL คืออะไร
คือ ภาษาคอมพิวเตอร์
ที่ใช้ในการจัดการกับฐานข้อมูลโดยเฉพาะ เช่น สร้างฐานข้อมูล เพิ่มข้อมูล
แก้ไขข้อมูล ลบข้อมูล เป็นต้น ภาษา SQL เป็นภาษามาตรฐานสำหรับระบบฐานข้อมูล
เป็นภาษาที่พัฒนาขึ้นมาโดยบริษัท IBM ภาษา SQL นี้ได้รับความนิยมอย่างสูง
เพราะง่ายต่อความเข้าใจ โดยใช้ภาษาอังกฤษในการสื่อในเวลาเขียน คำสั่ง
ดังนั้นหากเราแปลภาษาอังกฤษไปด้วยเวลาเขียนคำสั่ง ก็ทำให้เราเข้าใจภาษา SQL ได้ไม่ยาก
สิ่งที่ควรรู้ก่อนเริ่มเขียนคำสั่ง
1.รู้จักชื่อของตาราง เช่น ตาราง person,
ตาราง
sex
2.รู้จักว่าตารางไหน
เก็บข้อมูลอะไร เช่น ตาราง person
เก็บข้อมูลประชากรแต่ละคน
ซึ่งมีรายละเอียดต่างๆ เช่น เพศ, สถานะสมรส ฯลฯ
3.รู้จักชื่อ Column
ของตาราง
เช่น ตาราง person
มี
Column
ชื่อ
fname เก็บข้อมูลชื่อของประชากร,
lname เก็บข้อมูลนามสกุลของประชากร,
sex
เก็บข้อมูลเพศของประชากร
เป็นต้น
4.รู้จักชนิดของข้อมูลที่ถูกเก็บในแต่ละ Column
เช่น
Column
ชื่อ
fname เก็บข้อมูลเป็นแบบตัวอักษร,
sex
เก็บข้อมูลเป็นตัวเลข
1 กับ 2 , birthdate
เก็บข้อมูลเป็นวันที่
'2013-08-25' เป็นต้น
5.รู้จักใช้เครื่องมือ/โปรแกรม ที่เราจะป้อนคำสั่ง SQL เช่น Navicat, SQL
Query ใน Hosxp PCU เป็นต้น
ตารางที่ใช้บ่อยในการเขียนคำสั่ง
ทะเบียนรายชื่อ :
person ,patient
บ้าน :
house ,patient
หมู่บ้าน :
village
คลินิก :
clinic
ทะเบียนโรคเรื้อรัง
:
person_chronic, clinicmember
เกี่ยวกับประวัติการรักษา : ovst, vn_stat, opitemrece
เกี่ยวกับดูแลช่องปาก : dental_care
เกี่ยวกับหัตถการทันตฯ
:
dtmain ,dttm
ตารางยา : drugitems
ตารางค่าบริการ
:
nondrugitems
ตารางหัตถการ : er_oper_code
ตาราง แพทย์ พยาบาล :
doctor
ตารางหัตถการแผนไทย : health_med_operation_code
ตาราง icd10tm
: icd10tm_operation
ตารางรหัสโรค
:
icd101
ตารางชื่อโรค506 :
name506
ตารางเก็บ vital
sign : opdscreen
ตารางเก็บรหัสการให้บริการในชุมชน :ovst_community_service, ovst_community_service_type
ตารางเก็บรหัสการให้บริการส่งเสริมฯ รายบุคคล:Pp_special ,pp_special_type
ทะเบียนเก็บรายชื่อหญิงตั้งครรภ์ : person_anc
ทะเบียนตรวจภาวะแทรกซ้อน : person_dmht_
ทะเบียนเก็บรายชื่อเด็ก epi 1+(บัญชี 4) :
person_epi
ทะเบียนภาวะโภชนาการ
1+ (บัญชี 4) : person_epi_nutrition
ทะเบียนเก็บรายชื่อเด็ก epi ต่ำกว่า 1 ปี (บัญชี 3) : person_wbc
ทะเบียนภาวะโภชนาการ<1 ปี (บัญชี 3) : person_wbc_nutrition
ทะเบียนหญิงคลอด : person_labour
ทะเบียนวัคซีนหน้า
onestop : ovst_vaccine
ตารางรหัสวัคซีน
:
wbc_vaccine(บัญชี 3) ,epi_vaccine(บัญชี 4)
,person_vaccine(หน้า onestop และวัคซีนทั้งหมด), student_vaccine(บัญชี 5),women_vaccine (หญิงตั้งครรภ์)
งานอนามัยโรงเรียน : village_school